Do czego prowadzić może niedobór witaminy D?
Witamina D warunkuje wiele istotnych funkcji w organizmie ludzkim. Nie jest wytwarzana samodzielnie przez organizm człowieka, dlatego musi być przyjmowana z zewnątrz. Najlepszym źródłem dobrze przyswajalnej witaminy D jest słońce. Niestety, promieniowanie UV prowadzi również do wielu niekorzystnych dla zdrowia efektów, dlatego musimy się przed nim chronić przez okrągły rok. Dodatkowo, w naszym kraju kontakt ze słońcem jest ograniczony. W konsekwencji może dojść do niedoboru witaminy D w organizmie. – Jakie mogą być tego konsekwencje? Podajemy możliwe problemy oraz ich rozwiązania w postaci suplementacji.
Czym jest witamina D i za co odpowiada?
Witamina D należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. W istotnym stopniu wspiera wchłanianie wapnia i fosforu przez organizm. Dlatego stanowi niezbędny element w procesie budowy oraz wspierania funkcji kośćca. Witamina D i jest wytwarzana przez skórę po kontakcie z promieniami słonecznymi. Można ją pozyskać również poprzez odpowiednią dietę.
Niedobory witaminy D w organizmie ludzkim mogą skutkować częstą łamliwością kości, krzywicą (zwłaszcza u dzieci w okresie wzrostowym), osteoporozą (zwłaszcza u kobiet w okresie menopauzy), a w konsekwencji osteomalacją. Wraz z wiekiem, osłabia się u człowieka zdolność prawidłowego przyswajania witaminy D.
Suplementacja witaminą D
Z uwagi na fakt, jak wiele czynników wpływa na obniżenie skórnej syntezy witaminy D, zdecydowanie warto zainteresować się suplementacją. Pora roku i dnia, ochrona przeciwsłoneczna, kolor skóry, wiek czy szerokość geograficzna – wszystkie te czynniki wpływają na to, jaka ilość witaminy D zostanie przyswojona przez organizm.
Co interesujące, trwają dyskusje na temat odpowiedniej dziennej podaży na witaminę D. Okazuje się bowiem, że trzymanie się obecnie zalecanej dawki (RDA) 400 IU/d, w wielu przypadkach skutkuje hipowitaminą D. Tymczasem w standardowych lekach i suplementach z witaminą D3, 50 μg/dobę, stanowi górną dopuszczalną dawkę na tę witaminę. To zdecydowanie za mało.
W konsekwencji znajdujemy się w sytuacji, w której ograniczona jest skórna synteza witaminy D, a zalecana suplementacja nie jest w stanie zapełnić tych braków. Pokłosiem wspomnianego zjawiska, jest szereg zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu ludzkiego.
Skutki niedoboru witaminy D
Nawiązując do treści z poprzednich akapitów, łatwo się domyślić, że niedobór witaminy D skutkuje problemami związanymi z układem kostnym. Jednak to nie koniec negatywnych konsekwencji hipowitaminozy D.
Pojawiły się doniesienia, sugerujące związek między niedoborem witaminy D3, a objawami zespołu policystycznych jajników, insulinooporności czy hirsutyzmu. Niedobór witaminy D3 łączy się również z zaburzeniem cyklu menstruacyjnego u kobiet, osłabieniem funkcji endometrium, a w konsekwencji, z rosnącym problemem niepłodności.
W przypadku wspomagania leczenia policystycznych jajników oraz innych przyczyn niepłodności u kobiet, poprzez suplementację witaminą D3, potrzebne są dodatkowe badania. Niczego nie należy robić na własną rękę. W takich przypadkach konieczna jest uprzednia konsultacja z lekarzem.
Czym jest insulinooporność?
Insulinooporność (ang. insulin resistance), odnosi się do obniżonej wrażliwości organizmu na działanie insuliny. Insulinooporność jest jedną ze składowych tzw. zespołu metabolicznego. Prowadzi do zaburzenia metabolizmu węglowodanów oraz (w mniejszym zakresie) również tłuszczów. Brak wczesnej odpowiedzi na objawy związane z insulinoopornośćcią, może prowadzić do wystąpienia cukrzycy typu 2.
Wyróżniamy dwa typy insulinooporności:
- insulinooporność obwodową,
- insulinooporność wątrobową.
Nigdy nie stwierdza się jej jako osobnej jednostki chorobowej. Insulinooporność zawsze występuje razem z innymi chorobami. Do najczęstszych schorzeń, którym towarzyszy insulinooporność zaliczamy: nadciśnienie, otyłość, cukrzycę, schorzenia związane z wysokim poziomem cholesterolu we krwi.
Z tego powodu insulinooporność można nazwać problemem cywilizacyjnym. Siedzący tryb życia, antykoncepcja hormonalna, nieprawidłowa dieta oraz czynniki genetyczne. To wszystko może prowadzić do wystąpienia insulinooporności. Jak wspomnieliśmy w poprzednim akapicie, do kolejnych czynników prowadzących do tego schorzenia może prowadzić także niedobór witaminy D.
Problem otyłości a niedobory witaminy D
Otyłość stanowi jedną z poważniejszych chorób cywilizacyjnych. W ogromnej większości przypadków współistnieje z innymi poważnymi schorzeniami. Może prowadzić również do wystąpienia wcześniej wspomnianej insulinooporności. Nic zatem dziwnego, że podejmuje się coraz więcej badań dotyczących przyczyn powstawania otyłości. Dlaczego w obecnych czasach jest to znacznie bardziej powszechna choroba, niż w przeszłości?
Wykazano, że osoby otyłe są predysponowane do wystąpienia ogólnoustrojowych niedoborów witaminy D. Oznacza to utrudniony powrót do zdrowej wagi i dawnej kondycji. Zmiany w układzie kostnym, spowodowane wspomnianym niedoborem, w pewnym momencie mogą się okazać nieodwracalne. Poza kośćmi, niedobory witaminy D prowadzą również do zmian w narządach odpowiadających za homeostazę wapnia.
Niedobory witaminy D występują już we wczesnych etapach otyłości i zostają pogłębione wraz z jej rozwojem. Przyczyną tego zjawiska jest zarówno problem psychologiczny – coraz rzadsze wychodzenie z domu powodowane wstydem, jak również progresja nieprawidłowej diety. W konsekwencji dochodzi do zjawiska toczenia kuli śniegowej, które tylko utrudnia zdrowienie osób otyłych.
Bibliografia
- M. Walicka, A. Jasik, M. Paczyńska, M. Wąsowski, M. Tałałaj, E. Marcinowska-Suchowierska, Niedobór witaminy D – problem społeczny.
- M. Brzozowska, A. Karowicz-Bilińska, Rola niedoboru witaminy D w patofizjologii zaburzeń występujących w zespole policystycznych jajników.
- M. Wąsowski, E. Czerwińska, E. Marcinkowska-Suchowierska, Otyłość–stan predysponujący do niedoborów witaminy D.
Najnowsze komentarze