Likopen – zbadany wpływ na nasze zdrowie
W świece, w którym nieustannie mamy do czynienia z nowym zagrożeniem, poszukujemy rozwiązań chroniących nasz organizm. Fascynacja chemią jest już daleko za nami, ponieważ coraz częściej słyszy się o jej szkodliwym działaniu. Nic zatem dziwnego, że konsumenci zaczynają poszukiwać zdrowia na własną rękę, zazwyczaj fundując sobie “powrót do korzeni”, a więc natury. To właśnie środowisko naturalne wytwarza cenne surowce, z których możemy czerpać garściami. Temat został podłapany również przez branżę farmaceutyczną, która także zaczęła wdrażać coraz więcej produktów pochodzenia naturalnego. Jednym z ciekawszych składników aktywnych tego typu jest likopen. Dzisiaj opowiemy trochę na jego temat.
Czym jest likopen i gdzie go szukać?
Likopen należy do karotenoidów. W dużej ilości znajduje się np. w pomidorach. Co ciekawe, likopen dostępny w formie wyizolowanego suplementu diety, nie posiada już tak imponującego działania, co ten zawarty w pomidorach.
Spoglądając dokładnie w składy innych warzyw i owoców, można również znaleźć likopen. Występuje on m.in. w owocach dzikiej róży, dyni, papryce czy morelach. Jednak można go tam znaleźć w tak małych ilościach, że trudno mówić o jakimkolwiek wpływie na organizm.
Dlatego też pomidory nie mają w tym zakresie konkurenta. Jednak to nie koniec niespodzianek. W przeciwieństwie do większości rekomendacji, dotyczących zasadności spożywania produktów surowych w celu pozyskania jak największej ilości cennych składników aktywnych, tutaj mamy do czynienia z zupełnie odwrotną sytuacją.
Surowce pomidory są najzdrowsze? Niekoniecznie
Chociaż, jak wcześniej wspomnieliśmy, w pomidorach znajdują się duże ilości likopenu, nie oznacza to, że w całości zostaje on przyswojony przez ludzki organizm. – Jak to możliwe? Naturalnie likopen występuje w połączeniu ze związkami, które znacznie utrudniają jego wchłanialność. Na szczęście, niektóre metody obróbki pomidorów, uwalniają cenny składnik z wspomnianych wcześniej wiązań.
Co najlepiej spożywać, aby przyswoić duże ilości likopenu? Polecamy:
Na bazie wspomnianych składników można przyrządzić przepyszną, klasyczną zupę pomidorową, sos do ryżu lub makaronu, dodatek do zapiekanki czy smaczny likopenowy napój. Przetwory z pomidorów posiadają bardzo uniwersalny smak, który jest lubiany zarówno przez osoby dorosłe, jak i dzieci. Dlatego też bardzo łatwo jest zadbać o odpowiednią podaż likopenu w codziennej diecie.
Na przyswajalność likopenu wpływa również obecność tłuszczów. Jak wiadomo z lekcji biologii w programie szkoły podstawowej, witaminy rozpuszczalne w tłuszczach to: A, D, E, K. Z kolei jak wcześniej wspomnieliśmy, likopen zalicza się do grupy karotenoidów. Podobnie jak witamina A, która zaliczana jest do grupy karotenoidów. Stąd też łatwo zapamiętać, aby spożywać pomidory z odrobiną ulubionego tłuszczu, najlepiej pochodzenia roślinnego.
Dlaczego likopen jest zdrowy?
Likopen to szeroko przebadana substancja, która posiada liczne empiryczne potwierdzenia jej cennych właściwości. Przede wszystkim likopen to przeciwutleniacz, co oznacza, że wykazuje działanie antyrodnikowe. W ten sposób likopen przyczynia się do wsparcia ogólnej odporności organizmu oraz może okazać się cennym składnikiem podczas terapii antynowotworowej.
Dotychczasowe wyniki badań wpływu likopenu na namnażanie i aktywność metaboliczną komórek raka prostaty pokazują jego hamowanie proliferacji i wzrostu poprzez modulację cyklu komórkowego, indukcję apoptozy, hamowanie migracji i inwazyjności oraz przeciwdziałanie uszkodzeniom DNA. – (D. Wawrzyniak, O. Wawrzyniak, P.Chomczyński, S. Oziewicz, J. Barciszewski)
(…) Wysoki poziom likopenu w surowicy jest również związany z niższym ryzykiem zachorowania na raka jajnika oraz raka endometrium. Kobiety z najwyższym stężeniem likopenu w surowicy (0,59-1,58µg/dL) miały o 85% obniżone ryzyko zachorowania na raka endometrium w porównaniu z pacjentkami, u których stężenia likopenu w surowicy wynosiły 0,36- 0,51µg/dL. – (D. Wawrzyniak, O. Wawrzyniak, P.Chomczyński, S. Oziewicz, J. Barciszewski)
Ciekawe wyniki badań, nad właściwościami likopenu, można znaleźć również w kontekście leczenia chorób sercowo-naczyniowych, hipercholesterolemii, miażdżycy naczyń czy udaru mózgu. Profilaktyczne zastosowanie likopenu są niezwykle wielokierunkowe i zaskakująco skuteczne.
Jak często spożywać likopen?
Wątek zalecanych dawek spożycia likopenu warto zacząć od stwierdzenia, że wszystkie karotenoidy muszą być dostarczane z zewnątrz, gdyż ludzki organizm ich samodzielnie nie wytwarza. Stąd też wszelkie braki likopenu nadrabia się właśnie poprzez dobrze opracowaną, zbilansowaną dietę, zawierającą przetwory z pomidorów.
Likopen to w zasadzie barwnik, dlatego znajduje się w roślinach o czerwonym zabarwieniu. Likopen nie ulega przemianie do postaci retinolu. Ilość tego składnika w pomidorach jest w dużym stopniu zależna od etapu dojrzałości owocu. Dlatego najlepiej jest sięgać po te dojrzałe, zresztą najsmaczniejsze, pomidory.
W Polsce spożycie likopenu jest naprawdę imponujące. Zwłaszcza w okresie letnim, kiedy lokalne pomidory są powszechnie dostępne. Dla porównania, podczas gdy w Polsce średnie spożycie likopenu wynosi ok. 7,5 mg na dzień, w Wielkiej Brytanii jest to tylko 1,1 mg na dzień. Nie dotarliśmy do danych z Włoch, chociaż spoglądając na ich regionalne potrawy, można się domyślać, że likopenu we włoskiej diecie nie brakuje.
Czy Ty lubisz pomidory? A może właśnie poznałeś/aś powód, dla którego warto się z nimi “zaprzyjaźnić”?
Bibliografia
- Co każda kobieta o swoim zdrowiu wiedzieć powinna, dr G. Krause-Fabricius, G. Sudbeck
- Likopen jako antyoksydacyjny składnik dawki pokarmowej, A. Mirowski
- Likopen w chemoprofilaktyce raka piersi, K. Terlikowska, A. Witkowska, B. Dobrzycka, S. J. Terlikowski
- Likopen w profilaktyce zdrowotnej, D. Wawrzyniak, O. Wawrzyniak, P.Chomczyński, S. Oziewicz, J. Barciszewski
Najnowsze komentarze