Węglowodany proste i złożone – czym są i jak wpływają na nasz organizm?

Węglowodany proste

Węglowodany proste, nazywane inaczej cukrami prostymi to glukoza i fruktoza. Te organiczne związki chemiczne zbudowane są z węgla, tlenu i wodoru. Znajdziemy je m.in. w owocach i warzywach. Spośród węglowodanów prostych wyróżniamy m.in. glukozę, fruktozę, galaktozę, ksylozę, arabinozę oraz rybozę. Najczęściej spotykamy się z pierwszymi dwiema odmianami. Glukoza jest słodsza od fruktozy i znajduje się m.in. w ziemniakach, winogronach czy miodzie. Fruktoza z kolei to składnik jabłek, jagód czy winogron. Znajdziemy ją również w suszonych owocach. Więcej o cukrach prostych dowiesz się tutaj: https://uczymyjakslodzic.pl/cukry-proste-moga-byc-elementem-zbilansowanej-diety/.

Węglowodany złożone

Węglowodany złożone to inaczej wielocukry, czyli związki organiczne, które są zbudowane z co najmniej dwóch cząsteczek monosacharydów, czyli cukrów prostych. Chcąc poznać wszystkie złożone cukry musimy wspomnieć o disacharydach, czyli dwucukrach, które zawierają 2 cząsteczki monosacharydów. Wśród nich znajdziemy sacharozę, laktozę, maltozę oraz trehalozę. Są one łatwo przyswajalne przez ludzki organizm. Drugi rodzaj to oligosacharydy, które zawierają od 3 do 10 cząsteczek monosacharydów. Wśród nich znajdziemy melezytozę, rafinozę, stachiozę, maltodekstryny, fruktooligosacharydy, galaktooligosacharydy, polidekstrozę, oporne dekstryny oraz galaktozydy. Z kolei polisacharydy to cukry które zawierają wiele cząsteczek monosacharydów. Tu wyróżniamy m.in. polisacharydy skrobiowe i nie skrobiowe.

Wszystkie te cukry złożone znajdziemy w owocach, warzywach a także w produktach przetworzonych.

Miejsce węglowodanów w diecie

Cukry napędzają nasze komórki – zwłaszcza neurony – do prawidłowego funkcjonowania. Nasz organizm rozkłada węglowodany i transportuje cukry przez krwioobieg do mózgu. Dzięki temu możliwe jest prawidłowe funkcjonowanie poznawcze mózgu, ale również takich organów jak serce, nerki, jelita czy wątroba. Z kolei glikogen gromadzony jest w mięśniach i wątrobie, stanowiąc swego rodzaju zapas energetyczny na wypadek wysiłku fizycznego, a w wątrobie przyczynia się do stabilizacji poziomu glukozy we krwi.

O czym należy pamiętać?

Z cukrami należy zachować odpowiedni umiar i dostarczać je do organizmu w odpowiednich dawkach. WHO – Światowa Organizacja Zdrowia wskazuje, że dzienna dawka cukrów powinna wynosić maksymalnie 12 łyżeczek, chociaż rekomenduje, żeby starać się zminimalizować te ilości do około 25 gramów na dobę, czyli 5 łyżeczek.