Topinambur – właściwości i zastosowanie

Topinambur (Helianthus tuberosus L.) to roślina o bardzo egzotycznej nazwie oraz szerokim zastosowaniu. Nic zatem dziwnego, że coraz częściej się o nim słyszy. Gdzie rośnie topinambur, w jakiej postaci można go znaleźć w sklepie i wreszcie, w jaki sposób można go wykorzystać? – Odpowiedzi na te pytania mogą niektórych naprawdę zaskoczyć, dlatego serdecznie zapraszamy do lektury.
Topinambur – podstawowe informacje i możliwe wykorzystanie
Pod przedziwną nazwą “topinambur” kryje się dobry krewny słonecznika zwyczajnego z rodziny Asteraceae. Można go spotkać głównie na terenach Ameryki Północnej. Do Europy topinambur został przywieziony w XVII wieku i od tej pory również tam można go uprawiać. Z topinamburem nie ma większych problemów, ponieważ to mało wymagająca roślina. Każdy rodzaj gleby jej odpowiada, a przy tym upał czy mróz nie jest jej straszny.
Co więcej, fakt, że topinambur wszędzie “czuje się” dobrze, może być również problemem. Otóż zaobserwowano, że słonecznik bulwiasty wypiera inne gatunki roślin, które z nim sąsiadują. Z tego względu warto mieć kontrolę nad tym, gdzie się go sadzi. Nie zmienia to faktu, że zastosowanie topinamburu jest niezwykle szerokie a jego hodowla praktycznie bezobsługowa.
Z tego powodu zaczęto się interesować możliwie najszerszym wykorzystaniem topinamburu. Obecnie z właściwości tej rośliny czerpie wiele branży, w tym: spożywcza, farmaceutyczna, kosmetyczna a nawet energetyczna. Z topinamburu można bowiem pozyskać zieloną masę na biogaz, z łodyg wyprodukować biopaliwo a z bulwy etanol.
Co zawiera w sobie topinambur?
W przemyśle wykorzystuje się niemal każdą część topinamburu, jednak to jego bulwy zasługują na szczególną uwagę w kontekście zawartości licznych składników aktywnych. Można tu znaleźć m.in.: składniki mineralne (wapń, sód, magnez, potas, żelazo, miedź, mangan, selen, cynk, fosfor, kwas krzemowy) oraz witaminy (A, C, B2, B1, beta-karoten, niacyna).
Przeglądając skład topinamburu, łatwo stwierdzić, jakie potencjalne korzyści wynikają z jego spożywania. Przede wszystkim ochrona przeciwrodnikowa, która wpływa zarówno na naszą ogólną odporność, jak i zdrowe włosy czy piękną cerę. Beta-karoten, wraz z witaminą A doda skórze zdrowego kolorytu a witaminy z grupy B wpłyną pozytywnie na układ nerwowy, chroniąc np. przed negatywnymi skutkami stresu.
Bulwy topinamburu zawierają również spore ilości węglowodanów oraz białko, co sprawia, że dodają energii i stanowią samodzielny pełnowartościowy posiłek. Jednak tym, co wyjątkowo wyróżnia topinambur na tle innych roślin, jest wysoka zawartość fruktanów. Inulina, która należy do tej grupy składników, jest naturalnym biopolimerem roślinnym o niezwykle szerokim zastosowaniu.
Prozdrowotne właściwości słonecznika bulwiastego
Wykazano wiele prozdrowotnych właściwości inuliny obecnej w topinamburze. Otóż już dodatek ok. 10g inuliny w codziennej diecie, znacząco obniża poziom cholesterolu całkowitego w surowicy krwi. Efekty można zaobserwować nawet po kilku tygodniach diety. Co więcej, inulinę poleca się także diabetykom, ponieważ obniża ona również poziom glukozy we krwi.
Spożywanie topinamburu w różnej postaci może zatem wspomagać leczenie chorób sercowo-naczyniowych oraz istotnie wpłynąć na komfort życia diabetyków. Jednak to nie wszystko, ponieważ słonecznik bulwiasty świetnie działa również na układ trawienny. Dzieje się to poprzez wzmożenie produkcji korzystnych kultur bakterii bytujących w jelitach oraz zahamowanie namnażania patogenów.
Coraz częściej mówi się o tym, że zdrowie zaczyna się od jelit i zdecydowanie jest to prawda. Poza tym, że jelita warunkują możliwość trawienia i wydalania, dochodzi w nich także do tzw. resorpcji zwrotnej. Korzystne dla zdrowia bakterie bytujące w jelitach wspierają odporność organizmu a nawet poprawiają wygląd zębów.
Formy spożycia topinamburu
Od wielu lat topinambur znajduje się w menu mieszkańców terenów, na których ta roślina występuje. Przez okres setek lat powstało już wiele niesamowitych przepisów na bulwy gotowane, parowane, smażone, pieczone czy blanszowane. Do tego topinambur często się konserwuje, marynuje oraz kisi.
W naszym sklepie – Stragan Zdrowia można znaleźć m.in.: topinambur kiszony BIO, napój probiotyczny z topinamburem, mąkę z topinamburu BIO, kawę z topinamburu BIO oraz paluszki orkiszowe z topinamburem.
Można więc ułożyć sobie menu, w którym każdego dnia znajdzie się miejsce na słonecznik bulwiasty. Poranek można zacząć od zdrowej i smacznej kawy z topinamburem, po południu zjeść szybką przekąskę w postaci pożywnych paluszków a wieczorem sięgnąć po kiszony topinambur, idealny jako dodatek do kolacji.
Z mączki ze słonecznika bulwiastego można wyczarować wiele smacznych wypieków – od tych wytrawnych, przez ostre, na słodkich kończąc. Kto powinien jeść topinambur? Tutaj w sumie nie ma ograniczeń, ponieważ o właściwy poziom cukru we krwi oraz poziom cholesterolu każdy powinien dbać. Nie tylko diabetycy czy osoby otyłe.
W sprawdzonym sklepie z BIO żywnością można opracować smaczną i zdrową dietę, opartą na słoneczniku bulwiastym, zapewniającą przyjemność zmysłom oraz chroniącą organizm przed negatywnymi skutkami życia w ciągłym stresie i biegu.
Bibliografia
- K. Śliżewska, A. Nowak, R. Barczyńska, Z. Libudzisz, Prebiotyki – definicja, właściwości i zastosowanie w przemyśle.
- J. Frączek, K. Mudryk, M. Wróbel, Wybrane właściwości fizyczno-mechaniczne topinamburu (Helianthus tuberosus L.)
- I. Mystkowska, K. Zarzecka, M. Gugała, A. Baranowska, Właściwości probiotyczne i farmakologiczne słonecznika bulwiastego (Helianthus tuberosus L.)
- D. Skiba, B. Sawicka, Możliwość wykorzystania bulw Helianthus Tuberosus w produkcji żywności.
Najnowsze komentarze